Bladeren in de wind

Het najaar is er weer. Voor de natuur is dit een tijd van oogsten, loslaten en weer verdwijnen, om zich op deze manier weer klaar te maken voor een nieuwe cyclus.
Tijdens mijn wandelingen zie ik de eerste vogels richting het zuiden vliegen. Onder de bomen liggen al bladeren, kastanjes en heel veel eikels. En de paddenstoelen schieten uit de grond. Ik zie de veranderende kleuren, hoor de eerste ganzen gakken, ruik de ochtenddauw, proef de regendruppels en voel de kou opkomen. Als ik wandel gebruik ik al mijn zintuigen om waar te nemen wat er om mij heen is.

Afgelopen week werd ik echter geconfronteerd met mijn eigen perceptie van de door mij waargenomen werkelijkheid. Ik kwam tijdens een wandeling een jonge man tegen. Hij stond stil bij een vlier (Sambucus). We raakten aan de praat over de vlier, waarvan er velen vol met bessen hingen, langs het pad waar wij stonden. Ik heb ze de afgelopen maanden zien veranderen, van kale takken met groene blaadjes – vol met tuilen met geurende bloemen – ontwikkeld tot trossen met groen-witte bessen, die verkleuren naar donkerrood. De naam ‘vlier’ komt van het onrustig heen en weer fladderen van de bladeren in de wind.

Mijn gesprekspartner, die erg met de natuur en het milieu begaan bleek te zijn, wees mij op de verschillende soorten vlieren die langs het pad stonden. De ‘gewone vlieren’ hingen vol met rijpe bessen, waar je allerlei lekkere dingen van kunt maken, zoals siroop, jam en wijn. Tussen deze vlieren stond ook een vlier met witte bessen. Ik was in de veronderstelling dat deze bessen nog niet rijp waren en over een tijdje zouden gaan verkleuren. Maar niets bleek minder waar. Ik kreeg te horen dat dit een vlier is welke witte bessen draagt. Een soort die veel minder vaak voor komt, maar waar je ook de eerdergenoemde producten van kunt maken. Uiteraard in de witte vorm. Naast deze bijzondere vlier, stond nog een andere soort, de ‘peterselievlier’. Deze laatste heeft een opvallend fijn en gekarteld blad (vandaar de naam) en bloeit met grote schermen. Ik verbaasde me erover dat ik, ondanks dat ik deze wandeling regelmatig maak, nog nooit gezien had dat er zoveel verschillende vlieren langs het pad staan.

Het merkwaardige is: elke keer als ik nu over dit pad loop, zie ik duidelijk de verschillen tussen de soorten vlieren. Ook bij mensen zie je dit vaak gebeuren. We menen dat bepaalde groepen mensen dezelfde kenmerken hebben en gelijk gedrag vertonen. Als we de moeite nemen om ons te verdiepen in elke persoon afzonderlijk, zullen we merken dat de eigenschappen en het karakter van elk individu anders zijn.

Misschien is het een goede gedachte om, net als in de natuur, de herfst te gebruiken om ‘oude’ ideeën en beelden op te ruimen. Even je blik naar binnen keren, loslaten wat je niet meer nodig hebt en genieten van de rust. En neem er vooral een lekker glas vlierbessenwijn (of –siroop) bij.